زلزله سیاسى در عربستان سعودى/جنگ قدرت در خاندان سعودى وارد مرحله جدیدى شد

به گزارش کارگرآنلاین، جنگ قدرت در خاندان سعودى وارد مرحله جدیدى شده است. سلمان بن عبدالعزیز پادشاه عربستان سعودى در فرمانى، «محمد بن نایف» برادرزاده خود را از ولایت عهدى برکنار و فرزندش «محمد بن سلمان» را به‌‌عنوان ولیعهد و جانشین خود تعیین کرد. طبق حکم شاه سعودى، بن‌‌سلمان علاوه بر پست جدید، همچنان تصدى وزارت دفاع را بر عهده خواهد گرفت. ملک سلمان هم‌‌چنین با برکنارى محمد بن نایف از همه مسؤولیت‌‌هایش ازجمله ریاست شوراى وزیران و وزارت کشور، «عبدالعزیز بن سعود» را به‌‌عنوان وزیر کشور جدید معرفى کرد.

در ادامه فرمان‌‌هاى پادشاهى صادر شده عبدالعزیز بن فهد بن ترکى بن عبدالعزیز به‌‌عنوان معاون امیر منطقه جوف، عبدالله بن خالد بن سلطان بن عبدالعزیز مشاور دیوان پادشاهى، خالد بن بندر بن سلطان بن عبدالعزیز سفیر عربستان در آلمان، عبدالعزیز بن ترکى بن فیصل بن عبدالعزیز معاون مدیر عامل هیأت ورزش عربستان، بندر بن خالد بن فیصل بن عبدالعزیز مشاور دیوان پادشاهى، احمد بن سالم معاون وزیر کشور، ترکى بن محمد بن فهد بن عبدالعزیز مشاور دیوان پادشاهى و عبدالرحمن الربیعان مشاور دیوان پادشاهى انتخاب شدند.

این دومین بار است که ملک سلمان ولیعهد عربستان را تغییر مى‌‌دهد. در ماه آوریل سال ۲۰۱۵ و چند ماه پس از آغاز سلطنت خود، وى امیر محمد بن نائف را به جاى مقرن بن عبدالعزیز، برادر ناتنى خود به ولیعهدى انتخاب کرد.

محمد بن سلمان، که ۳۱ سال دارد، تا کنون سمت وزیر دفاع را در کابینه سعودى در اختیار داشت. در ساختار سیاسى عربستان سعودى، سمت نخست وزیر نیز متعلق به پادشاه است و معمولا ولیعهد در مقام نایب اول نخست وزیر ریاست دولت را برعهده دارد. محمد بن سلمان همزمان به سمت نایب اول نخست وزیر هم منصوب شده است. محمد با آغاز سلطنت پدرش به سمت وزیر دفاع منصوب شد و به‌‌عنوان جوان‌‌ترین وزیر دفاع در جهان شهرت یافت. همزمان، به او منصب نایب ولیعهد نیز داده شد. تا پیش از آن، فرزندان عبدالعزیز آل سعود، بنیانگذار مملکت سعودى ، به‌‌عنوان ولیعهد انتخاب شده و پس از برادران خود به سلطنت رسیده بودند. محمد بن نائف نخستین فرد از نسل سوم خاندان سعودى بود که به ولیعهدى مى‌‌رسید. البته تغییرات در خاندان سعودى از سوى برخى محافل پیش بینى شده بود. روزنامه «نیویورک تایمز» آمریکا در گزارشى نوشته بود ملک سلمان تا قبل از مرگش، سناریوى پادشاهى فرزند خود را آماده مى‌‌کند.
به گفته ناظران مسایل عربستان، ولیعهد سابق به‌‌تدریج نفوذ خود در تشکیلات حکومتى را از دست داده بود و این در حالى بود که قدرت محمد بن سلمان روز به روز افزایش مى‌‌یافت. به‌‌خصوص حضور نظامى عربستان در یمن و اتخاذ سیاست‌‌هاى چالش برانگیز منطقه اى این کشور، نشانه افزایش قدرت محمد بن سلمان و تیم جدید او در ساختار حکومتى سعودى تعبیر مى‌‌شد. محمد بن سلمان بزرگترین پسر ملک سلمان از همسر سوم اوست. محمدبن سلمان در عربستان سعودى تحصیل و در رشته حقوق از دانشگاه ملک سعود این کشور فارغ التحصیل شده است.
او فعالیت دولتى خود را از سال ۲۰۰۹ و هنگامى که پدرش امیر منطقه ریاض بود در تشکیلات محلى آغاز کرد. در سال ۲۰۱۱، با درگذشت سلطان بن عبدالعزیز ولیعهد وقت و تعیین نائف بن عبدالعزیز به‌‌عنوان ولیعهد جدید، سلمان بن عبدالعزیز به سمت نایب ولیعهد و نایب دوم نخست وزیر و وزیر دفاع منصوب شد و فرزندش محمد را به‌‌عنوان مشاور وارد امور دولت مرکزى کرد. در سال ۲۰۱۲، نائف بن عبدالعزیز از دنیا رفت و مدت کوتاهى پس از ارتقاء امیرسلمان به مقام ولیعهدى و نیابت اول نخست وزیر، محمد بن سلمان به کابینه عربستان سعودى راه یافت.

در ژانویه سال ۲۰۱۵، با درگذشت ملک عبدالله بن عبدالعزیز، پادشاه سعودى، سلمان بن عبدالعزیز به سلطنت رسید و فرزندش محمد در جایگاه وزارت دفاع منصوب شد. از زمان انتصاب نائف بن محمد به ولیعهدى، محمد بن سلمان عنوان نایب ولیعهد و نایب دوم نخست وزیر را داشته است.
از محمد بن سلمان به‌‌عنوان یکى از افراد قدرتمند در تشکیلات سیاسى سعودى نام برده مى‌‌شد و به‌‌خصوص در ماه هاى اخیر، او در سفر به کشورهاى دیگر با مقامات عالى‌‌رتبه این کشورها دیدار داشت. ازجمله سفرهاى اخیر اوتوان به دیدار از واشنگتن و مسکو و مذاکره با دونالد ترامپ و ولادیمیر پوتین، رئیس جمهورى دو کشور اشاره کرد. این نخستین بار در تاریخ عربستان است که حکومت از پدر به پسر منتقل مى‌‌شود. از زمان تأسیس پادشاهى آل سعود تخت و تاج از برادر به برادر منتقل مى‌‌شده است. با توجه به اختلافات داخلى آل سعود بعد از شکست‌‌هاى محمد بن سلمان در جنگ یمن، احتمال مخالفت با این تصمیم وجود دارد.

طبق دستور جدید پادشاه عربستان قانون نظام سلطنتى تغییر یافته و شاه باید یکى از فرزندان یا فرزند اصلح فرزندان پادشاه مؤسس (عبدالعزیز بن عبدالرحمن الفیصل آل سعود) باشد. بنا بر اعلام شبکه العربیه بیعت با محمد بن سلمان ولى عهد جدید عربستان امشب بعد از نماز «تراویح» و در «مکه مکرمه» خواهد بود. بعد از اعلام برکنارى محمد بن نایف ولیعهد عربستان سعودى و انتصاب محمد بن سلمان به‌‌عنوان ولیعهد جدید این کشور، در اندک زمانى این خبر تیتر یک رسانه‌‌هاى جهان را به خود اختصاص داد.

پیش بینى مى‌‌شود با تغییرات‌‌بى‌‌سابقه در ساختار قدرت سعودى، عربستان شاهد انحصار علنى قدرت در دستان محمد بن سلمان جوان و بلندپرواز باشد. محمد بن سلمان که مرگ پدر را چندان دیرهنگام نمى‌‌بیند، خود را براى سلطنت مطلقه بر عربستان سعودى آماده کرده است. ناپختگى او در پرونده‌‌هاى مختلف ازجمله جنگ یمن، این نگرانى را به‌‌وجود آورده که عربستان به زودى شاهد چالش‌‌هاى جدیدى در سطح داخلى و خارجى بوده و به‌‌ویژه معادلات منطقه اى، دستخوش تغییرات تازه اى خواهد شد.

منبع: شما نیوز